Cerkak

WIT TREMBESI LAN PARI

Ing pinggir sawah ana wit trembesi utawa wit munggur, godhonge ngrempayak ketel. Dadi panggonan ing ngisore kono eyub lan adhem. Wong liwat akehsing leren ing ngisor munggur kono.

Ing sandhinge ana wit pari saeler, kliwatan ora dipaneni parine.

Munggur celathu : “He pari, genea kowe kok isih ana kono, njegil ijen ora ana rewange. Delengen kae, sedulur-sedulurmu wis padha dipaneni, mung kari tunggake baesing isih ana ing sawah. Aku ngerti, manungsa olehe ora ngundhuh wohmu, marga kowe kuru nyekingkring kaya wong murus. Wulenmu ya cilik bae ora mbejaji.Pancen kowe diliwati, disirik ing manungsa. Cekake titahsing kaya kowe kuwi pancen titahsing apes. Yen dipurih wohe ora misra, dipurih eyube ora ngeyubi.Godhongmu pating sluwir ngono kuwi kenane mung singgo ngeyub walang.

Delengen awakku. Lemu dilepeh, godhongku ngrembuleng bisa ngeyubi wong lelungan. Patute aku iki kena sinebut rajaning wit-witan.Ngendi ana witsing godhonge ketel kaya godhongku?”

Durung tutug olehe guneman , ana angin gedhe, mendhung ireng nglumpuk pener ing

dhuwure munggur mau. Bres, udan deres kaya disokake.Godhong trembesi nadhahi banyu udan mau, krasa abot banget. Abote mono  ora sepiraa yen sadurunge ora ana angin. Bareng angine ya gedhe, dadi trembesi kaya dijorogake , reketeg, reketeg, breg, njreganggang ing sawah. Oyode dhungkar, rantas, ora kuwat cekelan ing jero lemah.

Si pari tetep ngadeg ing kono.Keterak ing angin mung mentelung bae.Sireping angin iya banjur jejeg maneh.

Liya dinasing duwe sawah ngasag parine , isih ana sawetarasing kliwatan. Bareng lakune tekan ing pari sandhinge trembesi mau, weruh yen landhung, mentes , kuwi didhewekake arep singgo bibit.

Pari kuwi tembene bisa dadi wit parising seger thukule. Wohe mentes, wulene dawa-dawa, ora beda karo bibite. Dadising mau diwada nyekingkring, bisa nurunake tanduransing ledhung –ledhung lan akeh asile. Turun-temurun nganti pirang-pirang turunan tanpa wates. Si trembesising njrebabah mau pange dipeceli pak tani, dianggo kayu obong, ora ana tabete lan leleabuhane sing katon. Mung dhelege digraji digawe blabag, nanging anggone ora suwe, wekasan iya dadi kayu obong.

Wosing dongeng yen manungsa kasinungan panguwasa, ngelmu, bandha donya, lan rumangsa bener, aja pisan-pisan nduweni watak kumawasa, sapa sira sapa ingsun, sawiyah-wiyah marang sapepadhane urip. Miturut pangandikane para sepuh “AJA DUMEH”.

Crita dipethik saka : “Mardi lan Marjam”, M. Mardjana lan M. Samoed Sastrowardojo, J.B. Wolters, Djakarta, Groningen, 1952